KONSİNYE İHRACAT ve KDV İADESİ

İhracat Yönetmeliğine göre konsinye ihracat; kesin satışı daha sonra yapılmak üzere yurt dışındaki alıcılara, komisyonculara, ihracatçının yurt dışındaki şube veya temsilciliklerine mal gönderilmesi şeklinde ifade edilmiştir.

Konsinye ihracat yapacak mükellefler başvurularını ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine yapmaları gerekmekte olup bu başvurular e-birlik[1] adresinden beyanname onaylamak suretiyle de yapılabilmektedir.

Madde ve/veya ülke politikası açısından Ticaret Bakanlığınca getirilebilecek düzenlemeler kapsamındaki mallarla ilgili konsinye ihraç talepleri Bakanlığın görüşü alındıktan sonra, bunun dışında kalan mallara ilişkin talepler ise doğrudan İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğince sonuçlandırılır. İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğince konsinye ihracat olarak onaylanmış gümrük beyannamelerinin otuz gün içinde gümrük idarelerine sunulması gerekir.

İhracatçılar, konsinye olarak gönderilen malların kesin satışının yapılmasından sonraki otuz gün içinde durumu, kendileri tarafından düzenlenmiş kesin satış faturası veya örneği ve gerekli diğer belgeler ile birlikte izni veren İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine ve aracı bankaya bildirir. Konsinye olarak gönderilen malın ihraç tarihinden itibaren bir yıl içinde kesin satışının yapılması gerekir. Bu süre, haklı ve zorunlu nedenlere istinaden müracaat edilmesi hâlinde, izni veren İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğince iki yıl daha uzatılabilir. Süresi içinde satışı yapılan malın bedelinin kambiyo mevzuatı, satılamaması hâlinde ise malın gümrük mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmesi gerekir.

Konsinye ihracat işlemlerinde malın yurt dışı edildiği sırada kesin alıcısı, satılıp satılmayacağı ve bedeli belli olmadığından, ihracat istisnası, kesin alıcının belirlenip, bu alıcı adına fatura düzenlendiği dönemde uygulanacaktır.  Diğer bir ifade ile ihracatçıların konsinye mal ihraç etmeleri halinde ihracat teslimi malın gümrük hattını geçtiği dönemde değil, malın yurt dışında satıldığı dönemde beyan edilecek, iade talebi de bu dönemde yapılacaktır.

Buna göre ihracatçı mükellefler (konsinyatör) tarafından yurtdışına gönderilen konsinye mallar komisyoncu veya konsinyi tarafından satılması halinde 7 gün içinde bunların adına fatura düzenlenerek ilgili dönem KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 301 kod numaralı işlem türü satırı kullanılmak suretiyle beyan edilmesi gerekmektedir.

Bu satırın, “Teslim ve Hizmet Tutarı” sütununa ihracat tesliminin bedeli girilir. Konsinye ihracatta fiili ihracat tarihi diğer bir ifade ile gümrük beyannamesinin kapanma tarihi belli olmadığından ihracat bedeli, fatura düzenleme tarihinde (konsinyi adına düzenlenen) Resmî Gazete’de yayımlanmış bulunan T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden TL’ye çevrilmesi gerekmektedir.

“Yüklenilen KDV” sütununa ise istisna kapsamındaki teslimin bünyesine giren, KDV tutarı yazılacaktır. İstisna kapsamındaki teslimin bünyesine giren verginin mahsuben veya nakden iadesinin talep edilmemesi halinde “Yüklenilen KDV” alanına “0” yazılır.

Öte yandan ihracatçıların KDV Kanunu’nun 11/1-c maddesi kapsamında tecil-terkin sistemi kapsamında KDV ödemeksizin imalatçılardan satın aldıkları malları konsinye olarak ihraç etmeleri mümkün bulunmakta olup, ihraç kaydıyla teslim edilen malların ihracatçılar tarafından teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde (veya verilen ek süre içinde) konsinye olarak ihraç edilmesi halinde söz konusu malların yurt dışında satıldığı tarihe bakılmaksızın KDV Kanunu’nun 11/1-c maddesi çerçevesinde işlem yapılması mümkün bulunmaktadır.

Dolayısıyla, imalatçılar tarafından malların ihraç edilmek üzere ihracatçıya teslimi ile imalatçıların işlemleri bakımından vergiyi doğuran olay meydana geldiğinden, ihraç edilecek olan bu malların ihracatçı tarafından konsinyasyon suretiyle satılmak üzere yurtdışına gönderilmesi bu durumu değiştirmeyecek, imalatçının terkin veya iade işlemi söz konusu malların yurtdışı edildiği vergilendirme dönemi itibariyle sonuçlandırılacak, terkin ve iade işlemi için malların yurtdışında nihai alıcısına teslimi beklenilmeyecektir.[2]

Özetle imalatçıların ihraç kaydıyla teslim ettikleri malların ihracatçılar tarafından teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde konsinye olarak ihraç edilmesi halinde söz konusu malların yurt dışında satıldığı tarihe bakılmaksızın imalatçıların KDV tecil-terkin-iade talepleri KDV Kanunu’nun 11/1-c maddesi çerçevesinde gerçekleştirilecektir.

SONUÇ

Konsinyatör olarak nitelendirilen ihracatçılar tarafından yurtdışına konsinye mal gönderilmesinde malın alıcısının, fiyatının, teslim tarihinin belli olmamasından ve en önemlisi teslim konusu malın tasarruf hakkının devredilmemesinden dolayı komisyoncu veya konsinyiye yapılan bu işlemler KDV Kanunu’nun 11’inci maddesi kapsamında ihracat istisnası olarak nitelendirilmeyecektir. Konsinye olarak yurt dışına gönderilen malların komisyoncu veya konsinyi tarafından fiilen satılmasına müteakip ihracatçı mükellefler 7 gün içinde bunlar adına fatura düzenleyerek ilgili dönem KDV beyannamesinde ihracat dolayısıyla yüklendiği KDV’yi iade talep edebilecektir.

Öte yandan KDV Kanunu’nun 11-c maddesi kapsamında imalatçılar tarafından ihraç kayıtlı teslim edilen malların ihracatçılar tarafından 3 aylık süre (veya ek süre) içerisinde yurt dışına konsinye olarak ihraç edilmesi halinde imalatçı mükellefin tecil terkin işlemleri için yurt dışına konsinye olarak gönderilen malların satılıp satılmamasına bakılmaksızın gerçekleştirilecektir.

[1] www.ebirlik.org

[2] İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 02.09.2013 tarih ve 11395140-105[229-2012/VUK-1- . . .]—1390 sayılı özelgesi

https://maliyepostasi.com/konsinye-ihracat-ve-kdv-iades